Maak je eigen vlinderparadijs!

Ook je eigen tuin kun je omtoveren tot een waar vlinderparadijs en dus de biodiversiteit een steuntje in de rug geven. Hoe meer biodiversiteit in je tuin of balkon, hoe beter dit is voor het klimaat!

Voordat je begint met het planten van nieuwe zaden en bloemen, is het belangrijk om bij een aantal aandachtspunten stil te staan, zoals:

• de locatie van je vlindertuin
• wat vlinders en rupsen het liefst eten
• creëren van zowel beschutte als warme plekjes
• plekken om te overwinteren

Ideale locatie voor een vlindertuin

Het najaar is óók een prachtseizoen om in de tuin bezig te zijn! De grond is nog lekker warm en wat vochtiger, zodat planten en wortels zich goed kunnen nestelen. Het aanplanten van groen in het najaar levert in de lente een mooi groen uitzicht op, dat ook nog eens geluid dempt. Je vermindert wateroverlast gedurende periodes van hevige neerslag. Bovendien zorgt het op tijd voor verkoeling op warme dagen. Het kiezen van de juiste locatie is belangrijk, zorg dat er voldoende zonlicht in je vlindertuin komt. De vlinder is koudbloedig. Dit houdt in dat ze afhankelijk zijn van de omgevingstemperatuur. Vlinders hebben de zon nodig om hun lijfje op te warmen terwijl ze rusten. De warmte van de zon bepaalt of ze wel of niet kunnen vliegen. Wordt het warmer, dan zie je ook dat vlinders steeds actiever worden.

Voedsel voor vlinders en rupsen

Vlinders hebben nectar nodig. Nectar is een stroperig vocht dat uit bloemen komt. Deze planten zijn geliefd bij vlinders en kun je in het najaar zaaien: koninginnenkruid (eupatorium maculatum), herfstaster (aster novi-belgii), hemelsleutel (sedum spectabile) en lavendel (lavandula angustifolia). Ook rot fruit is in het najaar een lekkere snack voor sommige vlinders.

Zonder rupsen zijn er natuurlijk geen vlinders. Wil je vlinders in je tuin, dan zul je ook voor de rupsen moeten zorgen. Rupsen zijn kieskeurige eters. Ze lusten vaak maar enkele soorten planten, deze planten worden waardplanten genoemd. Deze soorten kun je het beste planten: kleinbladige klimop (hedera helix), damastbloem (hesperis matronalis), schapenzuring (rumex acetosella), veldzuring (rumex acetosa), diverse klaversoorten, grote brandnetel (urtica dioica) en kleine brandnetel (urtica urens). Kies voor biologische planten, anders kunnen de rupsen er dood van gaan. Op de website van de vlinderstichting vind je de uitgebreide lijst waardplanten voor dagvlinderrupsen.

Beschutte plekjes

Vlinders zoeken graag beschutte plekjes op. Een haag met vlindervriendelijke struiken vormt de ideale beschuttingsplek. De meest ideale plek voor zo’n haag is aan de kant waar de meeste wind vandaan komt, meestal is dat de noordwestkant van de tuin. Vlinders schuilen ook graag tussen dode, droge plantenresten. Laat je tuinafval dus lekker liggen. Het is ook beter om in het najaar minder of niet te snoeien, zodat dieren en insecten kunnen overwinteren. De meeste vlinders in Nederland overwinteren als ei, rups of pop. Daarnaast voelen vlinders zich het meest op hun gemak in een omgeving met veel variatie in hoogten en kleuren. Zien je planten er allemaal hetzelfde uit, dan verdwalen je vlinders omdat vlinders planten gebruiken om zich te oriënteren.

Vlinders op je balkon

Heb jij geen tuin tot je beschikking, maar wil je toch graag kunnen genieten van rondfladderende vlinders? Ook je balkon kun je in een vlinderparadijs veranderen. Vlinders als de atalanta, distelvlinder, dagpauwoog en kleine vos kunnen tot wel een kilometer hoog vliegen. Laat de planten het liefst over de rand van je balkon hangen, zodat ze in het zicht staan van de vlinders. Vlindervriendelijke plantjes die het goed doen op een balkon zijn dwergvlinderstruik (buddleja davidii free petite tutti fruitti), kleinbladige klimop, herfstaster, lavendel en een flinke pot met brandnetel.

Onderhoud

Geef je plantjes regelmatig voldoende water. Plaats een regenton in je tuin of balkon zodat je eenvoudig (gratis) regenwater kunt gebruiken om de planten in de tuin te verzorgen. Het is verstandig om van tevoren uit te zoeken hoeveel water iedere plant in je tuin nodig heeft. Het is ook belangrijk dat de planten voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen door te bemesten met een organische meststof of compost. Heb je ruimte voor een compostvat of een wormenbak? Maak dan je eigen organische mest van groente-, fruit- en andere etensresten met behulp van bodemdiertjes. Wist je dat onkruid een belangrijk onderdeel is van de biodiversiteit? Creëer daarom een klein stukje waar je de natuur helemaal z’n gang laat gaan.

Vlinderkastje

Op koude of natte dagen gaan vlinders op zoek naar schuilplekjes. Een vlinderkastje kan dan de ideale schuilplaats zijn. Hang het kastje op een beschutte plek, uit de wind waar het niet kan inregenen. De hoogte maakt niet uit. Wil je het de vlinders helemaal naar hun zin maken, dan kun je een handvol twijgen in het kastje stoppen. Sommige vlinders overwinteren zelfs graag in vlinderkastjes. Als je een vlinderkast ophangt waar ook bijen in kunnen (combikast), heb je meer kans dat je huisje gebruikt wordt én zorg je ervoor dat niet alleen vlinders, maar ook andere insecten van je hotel kunnen profiteren!

Je kunt subsidie krijgen!

Heb je grote plannen of ga je samen met je buren vergroenen? Dan kun je subsidie klimaatadaptatie aanvragen! Daarnaast kun je extra subsidie ontvangen voor inheemse planten. De volledige lijst met inheemse planten vind je hier. Tot uiterlijk acht weken na uitvoering van de activiteiten kun je een aanvraag indienen. Bekijk hier de verschillende soorten subsidies.