Weerbaren-column: “De West-Kruiskade als het visitekaartje van de stad”

Interview tussen Jonas Martens en Luuk Arensman (student Watermanagement).

Wat komt er uit de koker van jonge wereldburgers die zijn opgegroeid met de acute dreiging van klimaatverandering? Jonas Martens is creatief en duurzaam ondernemer en nauw betrokken bij Rotterdams WeerWoord. Jonas geeft les over stedelijke klimaatadaptatie bij de opleiding Watermanagement op de Hogeschool Rotterdam. Daar ziet hij dat klimaatverandering de volgende generatie flink bezig houdt. De oplossingsgerichte ideeën waar zij mee komen, blijven verbazen en verrassen. Lees hun ideeen voor de toekomst in de ‘Weerbaren’-column van het Rotterdams WeerWoord. 

Welcome in de jungle – het Oude Westen
volgens Luuk Arensman

Ooit was de West-Kruiskade een straat waar je niet zomaar doorheen ging, zeker niet nadat de zon was ondergegaan. Nadat de omgeving werd opgeleukt met sfeervolle verlichting werd de West-Kruiskade in 2013 door de Lonely Planet beschreven als de “straat van duizend smaken”. Het was opeens een must-see geworden. Als het aan Luuk Arensman ligt dan wordt de West-Kruiskade het visitekaartje van de stad – voornamelijk door te omarmen en te versterken wat er eigenlijk altijd al was.

De verbindende factor

Het versteende en krioelend drukke Oude Westen kampt naast klimaatproblemen met kansenongelijkheid, taalbarrières, geluidsoverlast, luchtvervuiling en criminaliteit. Luuk is de wijk in gedoken voor onderzoek. Sommige bewoners voelen zich er niet altijd thuis, vertelt Luuk, de hittestress in de zomer nemen ze voor lief. Luuk vraagt zich af hoe je bewoners mee kunt nemen in de klimaatproblemen die op ons af komen. Hoe zorg je ervoor dat mensen die al genoeg sociale uitdagingen voor hun kiezen hebben ook meepraten over klimaat-technische problemen? Luuk en zijn medestudenten besloten niet het wiel opnieuw uit te vinden, maar in plaats daarvan uit te gaan van reeds bestaande sociale structuren om vervolgens daarop verder te bouwen.

Afbeelding: Het Oude Westen zelf (rood) is volgens Luuk Arensman de potentiële verbinding (lichtgroen) tussen o.a. de 7 stadsprojecten (donker groen).

Gesterkt door de samenwerking met Aktiegroep Oude Westen – gevestigd in een zijstraat van de West-Kruiskade – kwamen de studenten erachter dat het Oude Westen zelf de verbindende factor zou kunnen worden. Ze bedachten daarom de “groene aders”, gericht op de ontwikkelingen die de omgeving van het Oude Westen de komende jaren te wachten staat

Zo zijn er de zeven stadsprojecten waar de gemeente miljoenen voor heeft uitgetrokken om aan de hand van vergroening klimaatadaptieve maatregelen te nemen op plekken waar dit kan en noodzakelijk is. Het gaat dankzij deze plannen om het Oude Westen heen flink vergroenen, maar de wijk zelf lijkt daar nog weinig baat bij te hebben, tenzij je de groene plangebieden aan elkaar verbindt. Dan loopt er opeens een groene verbinding  dwars door het gebied.

Luuk bedacht daarom voor zijn opdracht een rigoureus plan voor twee van de belangrijkste verkeersaders: de Nieuwe Binnenweg en de Kruiskade.

Afbeelding: De Nieuwste Nieuwe Binnenweg volgens Luuk Arensman.

Durven kiezen

In zijn plan kiest Luuk voor twee grote ingrepen waarmee de omgeving direct groener, rustiger en gezonder kan worden. De Nieuwe Binnenweg en de West-Kruiskade worden onderdeel van een grote cirkel voor éénrichtingsverkeer.

Door het schrappen van een hele rijbaan ontstaat er veel meer ruimte voor groen en terrassen, voor langzaam verkeer en openbaar vervoer. Omdat beide verkeersaders in zijn plan op de schop gaan, wordt er meteen onder deze nieuwe toplaag van groen, loop- en fietspaden ook voor watervertraging en -opslag gezorgd die hun werk kunnen doen tijdens extreme regenwaterval en periodes van droogte. Daarnaast verlossen de maatregelen de wijk voor een deel van extreme hitte, geluidsoverlast, luchtvervuiling en verkeersdrukte.

Het plan en de visie van Luuk staan wat mij betreft bol van iets dat ik heel fijn vind om te zien: durven kiezen. Hij kiest voor bewoners in plaats van verkeer, hij kiest voor klimaatadaptatie in plaats van stenen. Hij kiest ervoor om een belangrijke verkeersader op de schop te nemen, in plaats van kleine ingrepen in een groot gebied. Daarnaast heeft hij gekozen voor het behoud van een stedelijk karakter.

Alhoewel Luuk nog niet zeker weet waar hij zou willen werken na zijn studie, hij weet wel dat het waarschijnlijk een combinatie zal zijn van ingenieur-klimaatadaptatie en met de voeten in de klei: samen met bewoners.

Jonas Martens (j.r.j.martens@hr.nl) geeft les over stedelijke klimaatadaptatie bij de opleiding Watermanagement op de Hogeschool Rotterdam. Daar ziet hij dat klimaatverandering de toekomstige generatie flink bezig houdt. De oplossingsgerichte ideeën waar zij mee komen, blijven verbazen en verrassen. Elke maand schrijft hij in zijn column ‘Weerbaren‘ over sterke concepten en inspirerende verhalen uit zijn klas.