- Neerslag
- Hitte
- Grondwater
- Bodemdaling
Fruitboom
De ‘eetbare tuin’ is helemaal in! Een fruitboom laat je tuin er prachtig uitzien en hij zorgt voor overheerlijke, verse vruchten. Ook zonder grote tuin of balkon is het mogelijk om een fruitboom te planten. Als je een beetje creatief omgaat met de ruimte die je hebt, is er altijd wel een plekje te vinden voor een fruitboom in of rondom het huis.
Hieronder ontdek je de voordelen van het hebben van een fruitboom, vind je verschillende tips voor het planten van fruitbomen en lees je welke fruitbomen geschikt zijn voor het Nederlandse klimaat.
De voordelen
Het hebben van fruitbomen in eigen tuin kent vele voordelen. Bomen zorgen voor een schone(re) lucht, zuurstof, biodiversiteit, verkoeling, voedsel en huis voor dieren en insecten.
Vers seizoensfruit
Met een eigen fruitboom in je tuin geniet je altijd van overheerlijk, vers fruit. Met verschillende fruitboomsoorten in je tuin geniet je altijd van een diverse fruitschaal. Het plukken van je zelf geteelde fruit heeft iets magisch. Je hoeft niet meer naar de supermarkt voor je favoriete vrucht, maar plukt deze simpelweg uit eigen tuin.
Mooie bloesem in het voorjaar
In het voorjaar worden fruitbomen versierd door prachtig bloesem. Welke kleur je kunt verwachten, ligt aan het type fruitboom dat je hebt geplant. Een perenboom heeft witte bloesem, een appelboom wordt versierd door roze bloesem. Na de bloesem beginnen de vruchten tevoorschijn te komen, die weer een ander kleurenpalet met zich meebrengen.
Minder wateroverlast
Bomen verminderen de kans op wateroverlast door hevige regenval. De takken en bladeren van bomen houden regenwater vast. Zodra er een grote hoeveelheid water is opgevangen, loopt een deel van het water weg via de stam en de takken naar de stambasis. Een deel van de neerslag bereikt de bodem met vertraging, regenwater wordt daardoor beter in de grond opgenomen. Een ander deel verdampt en zal nooit de bodem bereiken.
Verkoeling en minder droge lucht
Met een fruitboom in je tuin help je de opwarming in de stad te beperken. Fruitbomen zorgen namelijk voor schaduw waardoor onderliggende oppervlakten minder snel opwarmen en minder warmtestraling afgeven. Daarnaast onttrekken bomen warmte uit de lucht voor het verdampen van water, waardoor de lucht minder droog aanvoelt.
Goed voor de biodiversiteit
Bomen ondersteunen de biodiversiteit. Een hoge biodiversiteit is goed voor het welzijn van bewoners en de realisatie van ecosysteemdiensten. Ecosysteemdiensten zijn diensten die door de natuur aan de mens worden geleverd. Bomen leveren nestgelegenheid, leefruimte, bescherming en voedsel aan kleine zoogdieren, insecten en vogels. Met een fruitboom in je tuin creëer je een plek waar insecten en vogels samenkomen.
Klimaatbeheersing
Bomen spelen een cruciale rol in het beheersen van ons klimaat. Dat komt doordat ze in staat zijn om veel van ons overtollig uitgestoten CO2 op te nemen. Bomen absorberen namelijk atmosferische CO2 en houden de aarde zo koeler.
Welke boom is het meest geschikt voor mij?
Er is keuze uit ontzettend veel verschillende soorten. Bij het maken van een keuze is het van belang dat je allereerst het doel van de boom bepaalt. Let bij het kopen wel op de standplaats van de boom. Sommige hebben een plekje in de zon nodig en sommige in de schaduw:
Grootte van de boom
Er bestaan verschillende soorten fruitbomen; hoogstammen, halfstammen, struikbomen en zuilbomen.
- Een hoogstam is enkel geschikt voor een hele grote tuin. Een hoogstam kan namelijk wel zeven meter hoog worden. Je hebt iets meer geduld nodig bij deze boomsoort; pas na een jaar of zeven kun je van je eerste oogst genieten.
- Een halfstam fruitboom is perfect voor eenieder met een ruime tuin. Halfstam fruitbomen kunnen honderd jaar oud en vijf meter hoog worden. Na vier jaar kun je de bomen voor het eerst oogsten.
- Een zuilboom wordt maximaal twee en een halve meter hoog. Deze boomsoort is smal en groei recht omhoog. Erg handig wanneer je enkel een balkon of kleine tuin ter beschikking hebt.
- Een struikboom is ideaal voor eenieder die een boom met een kleine omvang zoekt. De struikboom geeft veel fruit, maar wordt niet groter dan drie tot vier meter.
Vogelvriendelijke bomen
Wil je graag meer vogels je tuin in lokken? Appel,- kersen- en pruimenbomen zijn erg geliefd bij vogels. De bloesem trekt vele insecten die een lekkere maaltijd voor vogels vormen.
Een fruitboom die schaduw creëert
Ben je op zoek naar een fruitboom die schaduw creëert? Dakbomen vormen een natuurlijke parasol die voor verkoelende schaduw zorgt tijdens warme, zonnige lente- en zomerdagen. Een kiwi, moerbei, kers of pruim is erg geschikt als dakboom.
Fruitboom in een (kleine) stadstuin
Heb je een kleine tuin, maar wil je toch graag een fruitboom planten? Geen nood, zelfs op een balkon of in een kleine stadstuin kun je een fruitboom planten. De meest geschikte fruitbomen voor een kleine tuin hebben een zwakke onderstam. Je kunt een laagstam in een groepje of alleen plaatsen. Wil je variëren met verschillende rassen op een klein oppervlak? Kies dan voor een leifruit of een fruithaag.
Ruimte voor één boom
Past er maar één boom op je balkon of in je tuin? Ga dan voor een zelfbestuivende fruitboomsoort. Voorbeelden van zelfbestuivende fruitsoorten zijn abrikozen, perziken, krieken en kweeperen.
Fruitboom op het balkon
Als je een fruitboom op een (klein) balkon wilt, dan kun je het best voor een kolomboom kiezen. Kolombomen hebben een compacte, zuilvormige groei. Ze blijven slank en groeien langzaam. De vruchten groeien op de korte zijtakken of direct aan de stam. Kies bijvoorbeeld voor een zuilvormige appel- of perenboom.
Tips voor het planten van fruitbomen
Onderstaande tips helpen je bij het kweken van je eigen miniboomgaard:
Tijdstip waarop je het best fruitbomen kunt planten
De ideale planttijd van een fruitboom verschilt per soort, maar over het algemeen kun je je fruitboom het best van begin november tot eind maart planten. Plant je fruitboom op een rustige, bewolkte dag. Met name kweepeer-, pruimen-, kersen-, peren- en appelbomen kun je het best in deze periode planten. Plant niet na dagen van onophoudelijke regen en vermijd vorst. Wil je graag abrikozen of perziken in je tuin? Plant ze dan pas in maart. De jonge bomen zijn vorstgevoelig.
Plant fruitbomen met de buren
Houd rekening met je buren bij het planten van een boom, nog beter wordt het als je je buren hier ook in mee kan nemen. Spoor ze aan om mee te doen met het planten van een boom, hoe meer er in de straat staan, hoe meer kans op een goede bevruchting van de bloesem.
Je fruitboom planten
Wanneer je een fruitboom hebt uitgekozen en weet op welke plek je hem wilt planten, kun je beginnen met het graven van een gat. Let erop dat de kluit van de fruitboom goed volgezogen is met water voordat je hem in de grond plant. Het gat moet ongeveer twee keer zo groot zijn als de kluit van je fruitboom. Vermeng goede grondpot met de grond die los komt en leg hiervan een laagje in het gegraven gat. Plant je een laagstam in een klei- of zandbodem? Meng dan twee emmers compost door de uitgegraven grond.
Je kunt vervolgens je boom in het gat zetten. Schud de boom voorzichtig heen en weer zodat de grond goed tussen de wortels valt. Stamp de grond licht aan. Leg tot slot een gietrand aan, zodat water gemakkelijk bij de wortels terecht kan komen.
Welke fruitbomen zijn het meest geschikt voor het Nederlandse klimaat?
Wil je graag een fruitboom in je tuin planten, maar zie je door de vele bomen het bos niet meer? Hieronder vind je een overzicht van verschillende fruitboomsoorten die geschikt zijn voor het Nederlandse klimaat:
Peer en appel
Peren- en appelbomen zijn echte blikvangers. In het voorjaar geniet je van de prachtig gekleurde roze en witte bloesem. In het najaar komen de vruchten tevoorschijn.
Kers en pruim
Ook steenvruchten zoals kers en pruim zijn fruitbomen met een prachtige voorjaarsbloei. Afhankelijk van de soort kunnen ze in juni al vruchten afgeven. Over het algemeen hebben deze fruitbomen wat meer ruimte nodig en vele soorten kunnen niet goed tegen snoei. De kriek of boskers kan wel 25 meter hoog groeien.
Kweepeer
Minder bekend, maar absoluut niet minder smakelijk is de kweepeer. Kweeperen zijn rauw niet eetbaar, maar ze zijn wel erg geschikt voor het maken van compote of gelei. Ook is de kweepeer uitermate geschikt als sierboom. De boom heeft een uitbundige voorjaarsbloem met grote, mooie bloemen. De gele vruchten kunnen tot januari aan de boom blijven hangen.
Fruitbomen voor binnen
Er zijn verschillende fruitbomen die je binnenshuis gemakkelijk kunt houden. Enkele voorbeelden vind je hieronder:
Limoen en citroen
Een citroen- of limoenplant in de keuken levert je verse vruchten op en staat ook nog eens hartstikke leuk. De plant heeft van oorsprong een Mediterraanse achtergrond en vraagt daardoor iets meer verzorging dan andere planten. Zo groeit dit plantje het best in Mediterraanse potgrond.
Olijf
De olijfboom vraagt weinig aandacht en verzorging, maar voorziet je toch van een groot aantal vruchten. Veel olijfbomen die in tuincentra worden verkocht zijn ornamenteel, wat betekent dat ze geen vruchten groeien. De Picholine of Arbequina zijn soorten die wel vruchten afgeven. Als je buiten olijfbomen wilt planten, kies dan een zonnige en beschutte plek. Wel is het belangrijk dat je ze goed inpakt wanneer het begint te vriezen.
Vijg
De vijgenboom wint steeds meer populariteit. Met haar opvallende, frisse look is ze een echte eyecatcher. En, als je de juiste soort uitkiest, kun je ook van heerlijke vruchten genieten.
Tip: Wil je graag vruchten? Plant de vijg dan niet in een te grote pot. Op deze manier gaat er meer energie naar de vruchten in plaats van naar de wortels.
Een fruitboom voor iedereen
Ook op kleine schaal hebben fruitbomen een toegevoegde waarde aan je leef-, werkomgeving. Of je nu een grote tuin, een kleine tuin, een balkon of helemaal geen buitenruimte tot je beschikking hebt, er zijn talloze mogelijkheden. Kies een ras dat bij jou, je omgeving en je behoeften past. Eigen gekweekte vruchten smaken immers het allerlekkerst! Eet je de vruchten niet zelf? Dan zullen de vele insecten en vogels je erg dankbaar zijn. Rotterdammers kunnen voor inheemse bomen en het vergroenen van de woonomgeving subsidie krijgen.